RAHMAN VE RAHİM OLAN ALLAH’IN ADIYLA!
Bu güne kadar, bize klasik olarak anlatılan dinde Cin: beş duyularla algılanamayan. Dumansız ateşten yaratılan görülmeyen varlıkların adıdır. Diye tarif ediyorlardı.
Şimdi Kur’an daki anlatılan cin neymiş onu incelemeye çalışalım.
Kuran’ı okuyup Cin ile ilgili ayetleri tahlil ettiğimizde cinin de Adem şemsiyesi altında olan aklıyla takvasıyla fıskıyla onunda bir insan olduğu, onun da Allah’a karşı ibadet ve kullukla sorumlu ve görevli bir varlık olduğu, anlaşılacaktır.
51/56” Ben insanları ve cinleri yalnızca bana ibadet etsinler diye yarattım”
Daha öncede bahsettiğim gibi Kuran’daki bir ayetin doğru bir şekilde anlaşılabilmesi için Kuran’da onunla ilgili geçen bütün ayetler kafada bir projektör gibi ışıldamalı, Kastettiği manayı konu ve Kur’an bütünlüğüne, o konunun ilmine, akla ve pratik hayata ters düşmeden anlamalı ve doğru bir yere koymalıdır.
Edebi anlatım sanatı sadece Kuran’da değil bu anlatış insanın yapısında ve özünde var olan her milletin dilinde ve edebiyatında bulunan bir gerçektir.
Bizim dilde de Kullanılan deyimlerin ve edebi sanatların bazılarına bir bakalım.
Açık kapı bırakmak: Eğer gerçek anlamında anlaşılmış olsaydı, kapılardan birin açık kalması anlamında anlaşılırdı.
Ama mecazi anlamını düşündüğümüz zaman ; Bir iş yada sorunla ilgili olarak,son sözü söylemeyip,biraz daha elverişli davranışta bulunma olanağı vermek anlamındadır.
Göz yummak: Gerçek anlamında anlarsak Gözleri kapamak anlamındadır. Mecazi anlamına baktığımız zaman, ise hoş görmek,bağışlamak ,kusurları görmezlikten gelmek anlamındadır.
Bu örnekleri istediğimiz kadar çoğaltabiliriz. Kuran’daki ayetleri de anlarken Kuran’daki anlatım sanatını iyi kavramak lâzımdır.
Yine cin konumuza dönelim, Örnek verdiğimiz ayette, Cin ve insan ikisi de adem şemsiyesi altında olduğu halde sanki ikisi ademden farklı ayrı ayrı yaratıklar olduğu sanılmıştır.
Bakınız başka bir ayette hepsi adem şemsiyesi altıda olduğu halde başka başka isimlerle zikredilmişlerdir.
2/96”Andolsun onları hayata karşı (diğer) insanlardan ve şirk koşanlardan (bile) daha ihtiraslı bulursun. (onlardan) her biri bin yıl yaşatılsın ister. Oysa bunca yaşaması onu azaptan kurtarmaz. Allah onların yapmakta olduklarını görendir”
Bakınız Kur’an “ ben insanları ve cinleri” İfadesini kullanırken iki değişik ademden söz etmektedir.” Onları,insanlardan ve şirk koşanlardan” İfadesiyle de üç değişik yaşam biçimine sahip ademden söz etmektedir.
Ayette geçen onlar ifadesiyle Yahudilerden söz ederken,insanlar ifadesiyle de yolu belilirlenmeyen hem takva yoluna meyilli hem de iblisin yoluna meyilli nötr bir varlık olan insanı kastetmektedir. Şirk koşanlar ifadesiyle de puta tapıcılardan söz etmektedir.
Soru 1-Neden Allah orada, Cin de insan adem insan olduğu halde İbadet ve kullukla görevli ayrı ayrı varlıktan bahsetmektedir?
Bakara suresinin doksan altıncı ayeti kerimesinde onları derken Yahudileri, şirk koşanlar derken puta tapıcıları, İnsan derken de hangi yolda gideceğine karar vermemiş insanları kastetmektedir. Bunların hepsi adem şemsiyesi altında insan olduğu halde sanki insandan ayrı ibadet ve kullukla görevli ayrı ayrı varlık olmadığını bunların hepsi davranış biçimleriyle birbirlerinden farklılaşarak insan olmaktadırlar.
“ben insanları ve cinleri bana ibadet etsinler diye yarattım “
Ayetinde cin kelimesi neden insandan ayrı bir varlık olarak algılanıyor?
Öyle ise adem şemsiyesi altında sadece davranışlarda farklı olarak, ibadet ve kullukla görevli varlıkların hepsi insanın davranış ve yaşam biçimi farklılığından dolayı insan sıfatlaşarak ayrı ayrı isimler almaktadır.
İşte cinle ilgili kafaya takılan soruların insanı rahatlatacak ve kalpleri mutmain edecek cevabı alabilmek için ayetleri sıralamaya çalışalım.
72/1- De ki: “Bana gerçekten şu vahy olundu: Cinlerden bir grup dinleyip de şöyle demişler: -Doğrusu biz, (büyük) hayranlık uyandıran bir Kur’an dinledik”
72/2- “O (Kur’an), ‘gerçeğe ve doğruya’ yöneltip-iletiyor. Bu yüzden ona iman ettik. Bundan böyle Rabbimiz’e hiç kimseyi ortak koşmayacağız.”
72/3- Elbette, Rabbimiz’in şanı Yücedir. O, ne bir eş edinmiştir, ne de bir çocuk.”
72/4- “Doğrusu şu: Bizim beyinsizlerimiz, Allah’a karşı ‘bir sürü saçma şeyler’ söylemişler.”
72/5- “Oysa biz, insanların ve cinlerin Allah’a karşı asla yalan söylemeyeceklerini sanmıştık.”
72/6- “Bir de şu gerçek var: İnsanlardan bazı adamlar, cinlerden bazı adamlara sığınırlardı. Öyle ki, onların azgınlıklarını arttırırlardı.”
72/7- “Ve onlar, sizin de sandığınız gibi Allah’ın hiç kimseyi kesin olarak diriltmeyeceğini sanmışlardı.”
72/8- “Doğrusu biz göğü yokladık; fakat onu güçlü koruyucular ve şihablarla kaplı (doldurulmuş) bulduk.”
72/9- “Oysa gerçekte biz, dinlemek için onun oturma yerlerinde otururduk. Ama şimdi kim dinleyecek olsa, (hemen) kendisini izleyen bir şihab bulur.”
72/10- “Doğrusu bilmiyoruz; yeryüzünde olanlara bir kötülük mü istendi, yoksa Rableri kendileri için (doğruya iletici) bir hayır mı diledi?”
72/11- “Gerçek şu ki, bizden salih olanlar vardır ve bunun dışında (ya da aşağısında) olanlar da. Biz türlü türlü yolların fırkaları olmuşuz.”
72/12- “Biz şüphesiz, Allah’ı yeryüzünde asla aciz bırakamıyacağımızı, kaçmak suretiyle de O’nu hiçbir şekilde aciz bırakamıyacağımızı anladık.”
72/13- “Elbette biz, o yol gösterici (Kur’an’ı) işitince, ona iman ettik. Artık kim Rabbine iman ederse, o ne (ecrinin) eksileceğinden korkar ve ne de haksızlığa uğrayacağından.”
72/14- “Ve elbette bizden Müslüman olanlar da var, zulmedenler de. İşte (Allah’a) teslim olanlar, artık onlar ‘gerçeği ve doğruyu’ araştırıp-bulanlardır.”
72/15- “Zulmedenler ise, onlar da cehennem için odun olmuşlardır.”
72/16- “Eğer onlar (insanlar ve cinler), yol üzerinde ‘dosdoğru bir istikamet tuttursalardı’, mutlaka Biz onlara bol miktarda su içirir (tükenmez bir rızık ve nimet verir)dik.”
Cin suresinde buraya kadar ayetleri nakletmeye çalıştık. Biz iddia ediyoruz ki yer yüzünde adem şemsiyesi altında insanlardan başka ibadet ve kullukla sorumlu hiçbir varlık yoktur.
Önce şu soruyu sorarak Kuran’da çelişkisiz olarak yerine oturan bir cin anlayışını ortaya koyalım.
Cinler adem değilse, nasıl olur da ademden olan bir peygamberden Kur’an dinler?
17/94Kendilerine hidayet geldiği zaman, insanları inanmaktan alıkoyan şey, onların: “Allah, elçi olarak bir beşeri mi gönderdi?” demelerinden başkası değildir.
17/95- De ki: “Eğer yeryüzünde (insan değil de) tatmin bulmuş yürüyen melekler olsaydı, Biz de onlara gökten elçi olarak elbette melek gönderirdik.”
Bu ayetlere göre insandan peygamber ancak insanlara peygamber olarak gönderildiğini anlatmaktadır. Eğer melek olsaydı meleklerden bir peygamber gönderileceğini vurgularken, cinler beş duyu ile algılanamayan varlıklar ise beş duyu ile algılanamayan varlıklardan peygamber gelmesi gerekirdi.
Öyleyse İnsandan bir peygamberin beş duyu ile algılanamayan varlıklara elçi olarak gelmesi veya vahiy aktarması, Kuran’a ters, ilme ters, akla ters ve pratikte de böyle bir şey olmamıştır.
Eğer cinler beş duyularla algılanamayan ve onlar da Allah’a ibadet ve kullukla sorumlu bir varlık iseler, o zaman beş duyularla algılanamayan varlıklardan peygamber uyarıcı olarak gelmesi gerekirdi. İnsanlardan olan bir peygamberin beş duyularla algılanamayan uyarıcı olarak gelmesi ve vahiy iletmesi düşünülemezdi.
İnsanların dışında bütün varlıklarda akıl ve irade olmadığı halde cinlerin “doğrusu bizim beyinsizlerimiz Allah’a karşı saçma şeyler söylemişler” ifadesiyle aklı olduğunu ve aklını kullanmayan cinlerden söz etmektedir. “ rabbimizin şanı yücedir o ne bir eş edinmiştir ne de bir çocuk”.
Bu sözü söyleyen cinlerdir. Kuran bütünlüğünde bununla ilgili başka ayetlere baktığımız zaman bu sözü söyleyenlerin Yahudi ve Hristiyan oldukları anlaşılmaktadır.
9/30:” Yahudiler: “Üzeyir Allah’ın oğludur” dediler; Hristiyanlar da: “Mesih Allah’ın oğludur” dediler. Bu, onların ağızlarıyla söylemeleridir; onlar, bundan önceki inkar edenlerin sözlerini taklit ediyorlar. Allah onları kahretsin; nasıl da çevriliyorlar?”
bazı cinlerin Allah çocuk edindi demesiyle Yahudi ve Hristiyan olanların Allah’ın oğlu demesi arasında ne fark vardır?. “insanlardan bazı adamlar cinlerden bazı adamlara sığınırlardı. Öyle ki onların azgınlıklarını artırırlardı.”
Kuran’ın anlatım sanatına bir bakın sığınma olayı, ilah edinme rab edinme anlamında kullanılmıştır. Bu da Allah’ın yarattıklarından herhangi birine olan sevgi ve ihtiramı Allah’a denk veya Allah’ın üzerinde sevgi ve saygıya sebep oluyorsa Kuran bunu müşriklikte suçlamaktadır. Bu da şirkle ahire alemine giden insan, asla bağışlanamayacağını Kuran bildirmektedir.
4/48:” Gerçekten, Allah, Kendisi’ne şirk koşulmasını bağışlamaz. Bunun dışında kalanı ise, dilediğini bağışlar. Kim Allah’a şirk koşarsa, doğrusu büyük bir günahla iftira etmiş olur.
Daha önce de bahsettiğim gibi cini Kur’an yabancılaşmış insan anlamında kullanmıştır.insanlardan bazı aklını kullanamayanlar yabancılaşmış ilim ve teknolojide ileri gitmiş olan insanları gözlerinde öyle büyütmüşler ki; her şeyi bilen gayb dan haber veren onları kontrol eden bir anlayışa sahip olduklarından dolayı Allah’tan daha çok korkma ve sığınma ile onlara sığınmışlardır.
Eğer, bir adam yanlış bir yolda giderse, onun yanlışını destekleyen bir toplum da oluşursa, hem onun yanlışlarını daha çok yanlışa götürerek azgınlaştırır.
Samiri’nin buzağı heykeli yapıp onu destekleyenlerin onu azgınlaştırarak vahiylere karşı duyarlılığının kaybolarak helak olması gibi.
Bugün İslam topluluklarındaki hastalık ilim ve teknolojide, ileri gitmiş Avrupa ve Amerika’nın halkına bağlanması gibi. Batının kültür ve medeniyetini Allah’ın koymuş olduğu medeniyetin yanında adı bile anılmaya değmezken onların medeniyetini tapınılır hale getirmişlerdir.
Yerleri ve gökleri yaratan insanlara aklını takvasını, fısk ve fücurunu Allah verdiği halde, ihtiram, saygıyı, ibadet ve kulluk, hamd ve sena ona layık iken maalesef kendileri de yaratılıp ölmelerini bile engelleyemeyen cinlere yabancı adamlara ibadet ve kulluğu ön plana çıkarmışlardır.
İşte Kuran’ın insanlardan bazı adamların cinlerden bazı adamlara,sığınıp onların azgınlıklarını arttırmasının anlamı budur.
Genelde mütercimlerin ve müfessirlerin yanıldığı nokta ayette geçen (cannı) kelimesini cinni diye tercüme etmelerinden kaynaklanmaktadır.
15/27:” Ve Cann’ı da daha önce ‘nüfuz eden kavurucu’ ateşten yaratmıştık.”
Kur’an’ın metninde cannı kelimesi geçtiği halde onu cinni diye tercüme etmeleri onunla ilgili bütün ayetlerin yanlış anlaşılmasına sebep olmuştur. Cin yabancı insan can ise insanı ayakta tutan ruhtur enerjidir.
55/15- Cann’ı (cinni) da ‘yalın-dumansız bir ateşten’ yarattı.
Kuran’ı kerimin hiçbir yerinde cinnin dumansız ateşten yarattık diye bir ayet yoktur. Şeytan, cin, can, iblis kelimelerini Kuran’ın anlatış biçimine göre kavrayamadıkları için kavram kargaşası çıkmaktadır
Bakınız Kur’an İblisin dışında secde etmişlerdi. o cinlerdendi” ifadesiyle insana fısıltı veren,,İnsanı Allah’ın yolundan alıkoymaya çalışan, bir cinden söz ediyor. Ama o adem olan yabancı değil, O insanın asıl yapısına , yaratılışına yerleştirilmiş , takva yolunu bozmak için, var olan bir yabancıdır. Bir sestir.
Dağdan gelip bağdakini kovma “Ata sözüne yakışan bir anlatımdır.
Buradaki “ iblis cinlerdendi ifadesi Özgür bir iradeye sahip olan insana yanlışları teklif eden fısıldayan sesi eğer insan kabul eder o yaşamı tercih ederse,bu insanın adı yaratılışta vermiş olduğu söze yabancılaştığı için yabancılaşma anlamında cin olmaktadır. Yani asıl Allah’a ibadet ve kullukla görevli insanı kuşatarak hakkı olmayan yeri işgal edip insanı doğru yoldan alıkoymasıdır.
Muttaki olanların hayatta yaşarlarken iki amaçları vardır. Birincisi kimseye zulüm yapmamak, başkalarına olan hakları ihlal ederek onları yurtlarından çıkarmamak.İkinci amacı ise hem kendisi hem de kendisinin dışındakilere yapılan haksızlık ve zulümlere rıza göstermemektir.
İşte iblisin görevi Muttaki olan yolu engellemektir. Bu anlattığım meseleler.ailelerin toplumları milletlerin, devletlerin ve bütün dünyanın öz yapısında olan kanayan bir yaradır.
Kendi iktidarını iblisin eline teslim etmiş insanlar başkalarının yurtlarını işgal ederek onlara zulüm yapmışlardır. Dünyada zulüm makinesinin başı olan Amerika iyilik vaatleriyle binlerce kilometre uzaklardan gelerek Afganistan’ı ve Irak’ı işgal ederek mazlum halkı öldürerek yerleşmişler mallarını ellerinden almışlardır.
Can, dumansız ateşten, iblis ise ateşten yaratılmış olan varlıklardır. Adamdan olan cin ise yabancı insandır. İnsanın yaratılışı da nasıl ise cin de öyle yaratılmıştır.
İblisin ateşten yaratılması Ve iblisin cinlerden olması cinlerin de ateşten yaratılmasını gerektirmez. Cinlerin İblisin ağacından nemalanmasından dolayı İblisin kuşattığı insanlar cinleşmektedir. Bu anlamda iblisin yolunu takip eden bütün insanlar Ehli kitap ve puta tapıcıarın hepsi iblisin soyundandırlar.
6/130” Ey insan ve cin topluluğu içinizden size ayetlerimi aktarıp okuyan,ve size bu karşı karşıya kaldığınız gününüzle sizi uyarıp korkutan elçiler gelmedi mi? Onlar nefislerimize karşı şahadet ederiz derler. Dünya hayatı onları aldattı.kâfir olduklarına dair kendi nefislerine karşı şahadet ettiler,”
Beş duyularla algılanamayan gözle görülemeyen varlıklar insanlardan olan bir elçi bir peygamber tarafından nasıl uyarılabilir.?
17/93”Yahut altından bir evin olmalı,veya gökyüzüne yükselmelisin üzerimize bizim okuyabileceğimiz,bir kitap indirinceye kadar, senin yükselişine de inanmayız. De ki:Rabbimi yüceltirim. Ben elçi olan bir beşerden başka mıyım.? “
17/94 “ Kendilerine hidayet geldiği zaman ,insanları inanmaktan alıkoyan şey.onların : “Allah elçi olarak bir beşerimi gönderdi ? Demelerin den başkası değildir.”
17/95”Deki: Eğer yeryüzünde (insan değil de) Tatmin bulmuş yürüyen melekler olsaydı ,bizde elçi olarak elbette melek gönderirdik.”
Ayetlerden de anlaşıldığı gibi akıl eden düşünen ve her yaptığı iyi veya kötü davranışlardan yetkili ve sorumlu bir varlık kendi cinsinden olan bir elçiyle uyarılıp korkutulduğunu söylüyor.
Cinler beş duyularla algılanamayan varlık olsaydı, ayetlere göre Allah peygamber olarak kendi içlerinden beş duyularla algılanamayan peygamberler göndermesi gerekirdi. Öyleyse cinlere peygamber Kuran anlattığına göre cinlerin insan cinsinden varlıklar olduğu muhakkaktır.
46/29” Hani cinlerden bir kaçını ,Kur’an dinlemek üzere sana yönlendirmiştik.Böylece onun huzuruna geldikleri zaman, kulak verin sonra bitirilince,kendi kavimlerine uyarıcılar olarak döndüler.”
46/30” Dediler ki gerçekten biz Musa’dan sonra indirilen kendinden öncekileri doğrulayan, bir kitap dinledik. Hakka ve doğru olan yola yöneltip iletmektedir.”,
Peygamber (SAV) ve Hristiyan ve Yahudilerden bir gurup has bel kader geliyorlar. Kuran’ı dinlediklerinde Kuran’ın yol gösterici bir kitap olduğunu, kavrayıp kabullenip, kendi kavimlerine uyarıcılar olarak dönüyorlar.
Eğer cinler beş duyularla algılanamayan varlıklar olmuş olsaydı insan olan bir peygamberden nasıl kur!an dinleye bilirlerdi.
Yine cinlerle ilgili ayetleri aktarmaya devam edelim.
34/12” Süleyman içinde, sabah gidişi bir ay akşam dönüşü bir ay olan rüzgâra (boyun eğdirdik)Erimiş Bakır madenlerini ona sel gibi akıttık. Onun eli altında rabbinin izniyle bir kısım cinler vardı,Onlardan kim bizim emrimizden çıkacak olsa.ona çılgın ateşin azabından tattırırdık.”
34/13” Ona dilediği şekilde Kaleler heykeller,havuz büyüklüğünde çanaklar,ve yerinden sökülmeyen kazanlar yaparlardı. Ey Davut ailesi Şükrederek çalışın. Kullarımdan şükrederek çalışan azdır.
34/14” Böylece onun ölümüne karar verdiğimiz zaman, ölümünü onlara asasını yemekte olan bir ağaç kurdundan başkası Haber vermedi. Artık o yere yıkılıp düşünce açıkça ortaya çıktı ki,Şayet cinler, gaybı bilmiş olsaydı,Böylesine aşağılatıcı bir azap içinde kalıp yaşamazlardı.”
Buraya sebe suresinden aktarmış olduğumuz ayetleri yorumlayacak olursak, Süleyman peygamber babası Davut peygamberden Öylesine güçlü bir devlet mirası teslim almış ki:Çağdaş toplumlara karşı, teknolojik yönden büyük bir üstünlük sağladığı anlaşılıyor.
Rüzgârları kullanıp onlardan istifade etmesini başarabiliyor Kendisinin ihtiyacı olan sahalarda yabacı küfür toplumlarından uzman bilgin ustalar çalıştırarak ve bakır madenini kullanmasını keşfederek, muazzam devlet otoritesi kuruyor.
Doğru olan odur ki, Akıllı olan insan başkalarının aklından istifade edebilen insandır.Süleyman peygamber, hem kendisine bağlı olan Müslüman kesimden yapabileceklerini yapıyor. yapamadıklarını ise, İhtiyaç duydukları konularda ise yabancı toplumlardan (cinlerden) uzman o konuda ehliyetli bilim adamlarını çalıştırmasını başararak Çağdaş düzeyde müreffeh devlet oluşturuyor.
Nasıl her şeyin bir başlangıcı bir gelişmesi bir de sonu varsa,Süleyman peygamberinde,sonu yaklaşmış, Artık otorite sarsılıp, Yavaş yavaş imparatorluk çökmeye başlayınca, Bakanlıklar genel müdürlükler laçkalaşmış, hiyerarşi bozulmuş disiplin de ortadan kalkınca, Cinler Süleyman peygamberin kendi üzerinde bir gücü olmadığını görünce istemeyerek çalıştırıldıkları ordudan çekip gidiyorlar.
Kuran sanatsal bir üslûpla anlatarak, İnsanların ,” cinlere ait gaybı bilgiler bildikleri ile ilgili inançlarını yıkarak, Otoriteyi bir asaya , Kurdu da iç ve dış düşmanların istilasıyla, Saltanatın yok oluşunu özetliyor.
Yoksa Süleyman peygamber hem devletin komutanı, hem de bir insanın ağaçtan yapılmış bir deyneğe dayalı kalarak ölmesi ,ve yıllardan sonra asaya dayalı kalarak. Orada kimseden haberi olmadan kurtlar asayı yeyinceye kadar beklemesi, eşyanın yapısına uygun değildir.Kurana uygun değildir, salim akıl sahibi de bunu kabul etmez.
Böylece Kur’an bir mesaj daha vermektedir sizin taptıığınız o cinler yani gözünüzde büyütüp ilahlaştırmış olduğunuz O kafir ve Ehi kitap olan insanlar Süleyman’ın tahtının yıkıldığını yıkılmadan önce keşfedemediler.
Süleyman’ın tahtı çökmeden tahtın yıkılacağını fark edemediler.
Eğer bunu daha önce fark etselerdi istemeyerek çalışmazlar çeker giderlerdi.
Herhalde Kuran’dan cinlerle ilgili yeteri kadar örnekler verdik sanırım. Aklını kullanıp olayları inceleyen insanlar, üfürükçülerin ve cincilerin azizciğine uğrayarak kendilerini bu yaptıkları hilelerin pençesine kaptırmazlar.
Doğrularım Allah’a yanlışlarım ise bana aittir. En doğru olanı Allah bilir.
ALİ RIZA BORAZAN
